Cieniówki | Informacje ogólne

Czasowe sterowanie kurtynami zaciemniającymi w uprawach roślin reagujących na długość dnia prowadzone jest tak, aby uzyskać dzień określonej długości. Cieniówki (fot. 2) mogą być używane także przy silnym promieniowaniu słonecznym dla ochrony roślin przed poparzeniem oraz/lub w celu obniżenia temperatury powietrza w szklarni. Mogą one również pełnić funkcję zasłonami termoizolacyjnych (energooszczędnych). Przy takim wykorzystywaniu cieniówek powinniśmy je zamykać zawsze po zachodzie słońca, gdy temperatura na zewnątrz spada poniżej wartości, przy której włącza się ogrzewanie.

W dzień zazwyczaj cieniówki zaciągane są, gdy intensywność promieniowania słonecznego przekroczy wyznaczony przez ogrodnika poziom radiacji - czyli taki, który może powodować oparzenia roślin lub wzrost temperatury powietrza w szklarni powyżej optymalnej dla fotosyntezy. Poziom radiacji, przy którym uprawa powinna być cieniowana, można wyznaczyć wykorzystując dane zgromadzone w komputerze klimatycznym z wcześniejszych dni. Na przykład załóżmy, że górna granica optymalnej temperatury powietrza wynosi 25°C. W zgromadzonych danych należy odszukać poziom radiacji, przy którym temperatura powietrza wzrosła powyżej 25°C, gdyż przy tej wartości zaciągane są cieniówki. Jeżeli komputer daje możliwość krokowego zamykania cieniówek, to kolejne kroki powinny być tak dobrane, aby utrzymać optymalną temperaturę, jednocześnie jak najmniej cieniując rośliny. Jeżeli nie ma niebezpieczeństwa poparzenia roślin lub nadmiernego wzrostu temperatury w szklarni, nigdy nie powinniśmy zaciągać cieniówek w dzień, gdyż powoduje to zmniejszenie plonu.

Dużym problemem przy programowaniu pracy poszczególnych urządzeń jest prawidłowe umieszczenie czujników mierzących parametry klimatu, na których podstawie mają pracować te urządzenia. Dotyczy to zwłaszcza pracy cieniówek, gdy radiacja powoduje nagrzewanie się roślin. Jako temperaturę optymalną dla fotosyntezy powinniśmy rozumieć temperaturę, którą "odczuwają" rośliny, a ta przy intensywnej radiacji jest zazwyczaj wyższa niż temperatura powietrza. Najlepszym rozwiązaniem jest sterowanie cieniówkami na podstawie odczytów z czujników mierzących temperaturę roślin - co niestety w Polsce jest rzadko spotykane - a nie powietrza.

Przy pomiarze temperatury powietrza duże znaczenie ma wysokość umieszczenia czujnika. Przy niskich roślinach umieszczany jest on nad roślinami, a przy wysokich - wśród nich. Z niektórymi komputerami klimatycznymi mogą współpracować dwa lub więcej czujników w jednej szklarni. W takiej sytuacji jeden powinien być umieszczony nad wierzchołkami roślin, a pozostałe w łanie.

Zobacz także rodzaje zasłon cieniujących